ဦးဟန္ေညာင္ေဝ၏ ျပည္ေတာ္ျပန္ခရီး အေတြ႕အႀကံဳ (၁)(၂)

ဘယ္လ္ဂ်ီယမ္ႏိုင္ငံ ဘရပ္ဆဲလ္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ ဥေရာပ-ျမန္မာရံုး (EBO) ၏ အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ ဦးဟန္ေညာင္ေဝသည္ ေမြးရပ္ ျမန္မာျပည္သို႔ ႏွစ္ ၅၀ နီးပါးအတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ မၾကာေသးမီက အလည္အပတ္ သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ၎၏ ခရီးစဥ္ အေတြ႔အႀကံဳႏွင့္ ပတ္သက္၍ အရင္ကမသိခဲ့ေသာ အရာမ်ားကို ေလ့လာခြင့္၊ နားလည္ခြင့္ရသည့္ သည္ဟု သူက ေျပာသည္။

ဦးဟန္ေညာင္ေဝ၏ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဧရာဝတီမဂၢဇင္းက ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းရာတြင္ ၎ျမန္မာျပည္၌ ရွိစဥ္အတြင္း ေတြ႔ဆံုခဲ့သည့္ အစိုးရအရာရွိမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားအပါအဝင္ တျခားသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ႀကံဳေတြ႕ရေသာ အေျခအေနမ်ား၊ ျမန္မာျပည္၏ လက္ရွိအေျခအေနအေပၚ အျမင္၊ တုိင္းရင္းသား အေရးကိစၥ စသည္တုိ႔ကို ေျဖၾကားသြားခဲ့သည္။

ဦးဟန္ေညာင္ေဝ (ဓာတ္ပံု - Shan Herald Agency for News)

ေမး။     ။ ႏွစ္ ၅၀ နီးပါးအတြင္း ျမန္မာျပည္ကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ အလည္အပတ္သြားခဲ့တဲ့ ခရီးစဥ္မွာ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔  ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရတာေတြထဲက တစံုတရာအေပၚ လံုးဝ အံ့အားသင့္တာမ်ိဳးရွိခဲ့ ပါသလား။ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့တဲ့ အေျခအေနေတြက ႏိုင္ငံေရးအရ ျဖစ္ေပၚတုိးတက္မႈေတြ အျဖစ္ ျမင္ရလား။

ေျဖ။     ။ ႏိုင္ငံေရးဝန္းက်င္က က်ေနာ္ေမွ်ာ္လင့္ထားတာထက္ ပိုအျပဳသေဘာေဆာင္ၿပီး ပြင့္လင္းတာကို ေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။ လူေတြက အရင္ထက္စာရင္ စိုးရိမ္ေၾကာက္ရြ႕ံမႈပိုနည္းသလို ရွိပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ ရဲအထူး သတင္းတပ္ဖြဲ႔က က်ေနာ့္အခန္း နံပါတ္ကိုေမးတဲ့အခါ ဟုိတယ္ဧည့္ႀကိဳက သူ႔မွာဒီလိုအခ်က္အလက္ကို ထုတ္ေျပာဖို႔ အခြင့္အေရးမရွိဘူးဆိုၿပီး ျငင္းလိုက္တာမ်ိဳး ေပါ့ဗ်ာ။ ဟုိအရင္ကဆိုရင္ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးက စိတ္ကူးၾကည့္လို႔ေတာင္ ရတာမဟုတ္ဘူးေလ။ ေနာက္တခု အံ့ၾသစရာကေတာ့ က်ေနာ္ရန္ကုန္မွာရွိေနခ်ိန္ ရဲအထူးသတင္းတပ္ဖြဲ႔က ဘယ္သြားသြား အေနာက္ကလိုက္ေန ေပမယ့္ ရွမ္းျပည္ ေရာက္တဲ့အခါ က်ေတာ့ သူတို႔ကို ဘယ္မွာမွ မေတြ႔ေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေနတယ္။

ေမး။     ။ သြားတုန္းက ရွမ္းျပည္က ေမြးရပ္ၿမိဳ႕နဲ႔ ရန္ကုန္ကိုပဲ အလည္အပတ္ အစီအစဥ္ေတြ ရွိခဲ့တာလို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝက ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ့္တကယ္မွာေတာ့ ဦးဟန္ေညာင္ေဝက အဆင့္ျမင့္ အစိုးရအရာရွိေတြနဲ႔ေရာ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၁၂ ခုက ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ပါ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္လို႔ သိရတယ္။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ မသြားခင္ကတည္းက ႀကိဳတင္စီစဥ္ ခဲ့တာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အဲ့ဒီလူေတြက ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ဦးဟန္ေညာင္ေဝေရာက္ေနတယ္ ဆိုတာကို သိသြားၿပီးတဲ့ေနာက္ ေတြ႔ဖို႔ စီစဥ္ၾကတာလား။

ေျဖ။     ။ အလည္အပတ္ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ့္ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေျပာခဲ့သလိုပါပဲ၊ က်ေနာ္က က်ေနာ့္ကိုေတြ႔ခ်င္တဲ့ ဘယ္သူ နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေတြ႔ဖို႔ဆႏၵရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာေမွ်ာ္လင့္ရမွန္း မသိလို႔ ဘာကိုမွ ႀကိဳတင္မစီစဥ္ခဲ့ပါဘူး။ လူေတြက က်ေနာ့္ကို ေတြ႔ဖို႔ ေၾကာက္ေနမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ က်ေနာ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေလွ်ာက္သြားလို႔ရပါ့မလား ဆိုတာကို ဘယ္လိုမွ မေတြးတတ္ခဲ့ပါဘူး။ က်ေနာ္ေတြ႔ခဲ့တဲ့ လူေတြကေတာ့ က်ေနာ္ေရာက္ေနမွန္း သိသြားၿပီး က်ေနာ့္ေနာက္မွာ ရဲအထူး သတင္းတပ္ဖြဲ႔ လိုက္ေနတာကို သိေပမယ့္ ေတြ႔ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ၾကတာပါ။

ေမး။     ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ ရန္ကုန္မသြားခင္ ဘန္ေကာက္မွာ ျမန္မာအစိုးရက အႀကီးတန္းအရာရွိေတြ၊ Myanmar Egress အဖြဲ႔ဝင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီလို ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ ဘာေတြမ်ား ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသလဲ။ ျမန္မာျပည္သြားဖို႔ကို Myanmar Egress က စီစဥ္ေပးခဲ့တာလား။

ေျဖ။     ။ Myanmar Egress အဖြဲ႔ဝင္ေတြက အႀကီးတန္း အစိုးရအရာရွိေတြနဲ႔ က်ေနာ့္ကို မိတ္ဆက္ေပးခဲ့တာပါ။ အဲဒီ အရာရွိေတြက က်ေနာ္ဘယ္သူလဲဆိုတာကို ေသေသခ်ာခ်ာ သိခ်င္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ က်ေနာ္က ဘယ္သူဘယ္ဝါျဖစ္တယ္၊ ဘာေတြလုပ္တယ္ ဆိုတာနဲ႔ က်ေနာ့္အစ္ကိုႏွစ္ေယာက္က ဘယ္သူေတြျဖစ္တယ္၊ သူတို႔ဘာေတြ လုပ္ၾကတယ္ ဆုိတဲ့အေပၚမွာ အေတာ္ေလး ရႈပ္ရႈပ္ေထြးေထြး ရွိခဲ့ပါတယ္။

အစ္ကိုအႀကီးဆံုး ဦးတိုက္ဂါးေညာင္ေဝ ဆုိရင္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ ရွမ္းျပည္လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာခဲ့သူပါ။ ေနာက္အစ္ကို တေယာက္ကေတာ့ ဦးေက်ာက္ဇန္ေညာင္ေဝ၊ သူက ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္မွာ အမႈထမ္းခဲ့ၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က ဆံုးပါးသြားသူ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရ အရာရွိေတြက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား ေျပာဖို႔ ကမ္းလွမ္းတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း က်ေနာ့္အျမင္ကို သိခ်င္ၾကပါတယ္။

ျပႆနာဟာ ေရရွည္ တည္ရွိခဲ့တာမို႔ အဲဒီျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ဖို႔ လုိလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဘက္ႏွစ္ဘက္ စလံုးအေပၚမွာ ယံုၾကည္ဖို႔နဲ႔ နားလည္မႈေတြ တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်မႈ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရမွာသာ ျပႆနာကို မွ်မွ်တတ သမာသမတ္ က်တဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ ႏိုင္ငံေရးဆႏၵရွိမယ္ဆိုရင္ ဒီျပႆနာဟာ ေျပလည္ႏိုင္ပါတယ္။

က်ေနာ့္ခရီးစဥ္ကို Myanmar Egress က စီစဥ္ေပးခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ အစိုးရကလည္း စီစဥ္ေပးခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္ပိုင္ခရီး စဥ္ ျဖစ္တာမို႔ အင္တာနက္၊ ခရီးသြားေအးဂ်င့္နဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ေရးမိတ္ေဆြေတြက တဆင့္ က်ေနာ့္ဘာသာ စီစဥ္ခဲ့တာပါ။ က်ေနာ့္ခရီးစဥ္နဲ႔ သက္ဆိုင္တာ အားလံုးကို Myanmar Egress က ႀကိဳတင္စီစဥ္ေပးသလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ့္ခရီး စဥ္ကို အမ်ားသိေအာင္ သူတို႔ကလုပ္ခဲ့တာကိုး။ တကယ္တမ္းျဖစ္ခဲ့တာက က်ေနာ့္ေလယာဥ္ဟာ ထိုင္းအဲေဝးေလယာဥ္ မဆိုက္ခင္ နည္းနည္း ႀကိဳေရာက္သြားတာပါပဲ။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ သတင္းေထာက္ေတြက ရန္ကုန္မွာ က်င္းပမယ့္ ကိုရီးယားရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္အတြက္ ထိုင္းေလယာဥ္နဲ႔ လာၾကတဲ့ ကိုရီးယားရုပ္ရွင္မင္းသား၊ မင္းသမီးေတြကို ေလဆိပ္ထဲမွာ ေစာင့္ေနၾကပါတယ္။

ျပည္တြင္းဝင္လာတဲ့ ခရီးသည္ေတြအတြက္ ခန္းမထဲကို က်ေနာ္ဝင္သြားတယ္ ဆိုရင္ပဲ ရန္ကုန္တုိင္းမ္စ္သတင္းေထာက္ တေယာက္က က်ေနာ့္ကို မွတ္မိသြားပါတယ္။ က်ေနာ္ ေလဆိပ္ကေန ထြက္ဖို႔လုပ္ေနတုန္းမွာ သူက က်ေနာ့္ကို ဓာတ္ပံုေတြ ရိုက္ၿပီး အင္တာဗ်ဴး လုပ္ပါတယ္။ တျခား သတင္းေထာက္ေတြလည္း က်ေနာ္တို႔ဆီ ေရာက္လာၾကၿပီး က်ေနာ္ေရာက္တဲ့သတင္းလည္း  ျပန္႔သြားတာပါ။ Myanmar Egress နဲ႔ အခ်ိတ္အဆက္ရွိတဲ့ The Voice ဂ်ာနယ္က က်ေနာ္ ေရာက္တဲ့သတင္းကို Facebook ေပၚမွာ ခ်က္ခ်င္းတင္ႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ ပံုႏွိပ္ဂ်ာနယ္ထဲမွာေတာ့ ေရာက္ၿပီးေနာက္တပတ္အထိ မထည့္ခဲ့ပါဘူး။ က်ေနာ္ ဧရာဝတီနဲ႔ အင္တာဗ်ဴး လုပ္ခဲ့သလိုပဲ က်ေနာ့္ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး True News၊ Financial Times တို႔နဲ႔လည္း ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာမရခင္မွာ အင္တာဗ်ဴး လုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ အဲ့ဒီသတင္းဌာနေတြက က်ေနာ္နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးကို က်ေနာ္ရန္ကုန္မွာရွိေနတဲ့
အခ်ိန္မွာ ထုတ္ခဲ့ၾကတာပါ။

ေမး။     ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝနဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာ ေတြ႕ခဲ့တဲ့သူေတြက ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈေတြအေပၚ အလြန္ပဲ အားရ ေက်နပ္မႈရွိတယ္လို႔ သွ်မ္းသံေတာ္ဆင့္က ေဆာင္းပါးတပုဒ္မွာ ေဖာ္ျပထားတာေတြ႕ရတယ္။ အဲဒီေဆာင္းပါးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ တေယာက္ ကပဲ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သံသယရွိတဲ့အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို သလိုမ်ိဳး ဥပမာ ေပးထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ တျခား သံသယရွိသလိုျဖစ္ေနသူ ေတြနဲ႔ေရာ ေတြ႔ခဲ့ပါေသးသလား။

ေျဖ။     ။ အဲဒီေဆာင္းပါးက ေသေသခ်ာခ်ာ အာရံုမစိုက္ဘဲ တလြဲထင္ျမင္ခ်က္ ေပးထားတာပါ။ ေဆာင္းပါးမွာ ရည္ညႊန္းထားသူက အေစာပိုင္းမွာ သံသယ ရွိသူျဖစ္ေပမယ့္ က်ေနာ္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္မွာ သူလည္းပဲ အေကာင္းဘက္က ျမင္သူျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေတြ႔ခဲ့သူေတြဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြအေပၚ သံသယ မရွိၾကပါဘူး။ လုပ္ငန္းေတြ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ေမာင္းႏွင္ ႏိုင္ဖို႔ အစိုးရရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္နဲ႔ ဗ်ဴရိုကေရစီ ယႏၱရားက ဦးေဆာင္ဦးရြက္ ျပဳမႈေတြ မရွိတဲ့အေပၚမွာပဲ သူတို႔ စိုးရိမ္မႈ ရွိၾကတာပါ။ ထိပ္ပိုင္း တာဝန္ရွိသူေတြက အေျပာင္းအလဲကို လိုခ်င္သလိုျဖစ္ေနေပမယ့္ ယႏၱရားအေဟာင္းက စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း အေဟာင္းေတြနဲ႔ လည္ပတ္ေနဆဲပါပဲ။ ဥပမာ သမၼတက ျပည္ပအတိုက္အခံေတြ ျပန္လာႏိုင္တယ္လို႔ ေၾကညာခဲ့ေပမယ့္ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ျပန္လာခ်င္သူေတြကို သံရံုးေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ရမယ္ဆိုတဲ့ စံ လုပ္ငန္း လုပ္ထံုးကို အခုထိ ထုတ္ျပန္ေပးတာမ်ိဳး မရွိသလိုေပါ့။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ေနတာမို႔ အစိုးရရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကမကထျပဳ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြအေပၚ သံသယရွိတယ္လို႔ တခ်ိဳ႕တိုင္းရင္းသားေတြက ေျပာၾကတာေတာ့ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို ေျပာတာက လြဲလို႔ သံသယရွိသူ တျခားဘယ္သူနဲ႔မွ က်ေနာ္မေတြ႔ခဲ့ပါဘူး။

ေမး။     ။ ျမန္မာျပည္ကို လြန္ခဲ့တဲ့တႏွစ္ေက်ာ္ သာသာေလာက္က အလည္သြားတဲ့ ဘယ္သူမဆို ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္ေစ၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးျဖစ္ေစ အလြန္သံသယ ရွိၾကတယ္ဆိုတာကို ၾကားရပါလိမ့္မယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ တႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ ဆိုတဲ့ ကာလမွာ ေလသံျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာင္းလဲသြားတယ္လို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ ယူဆပါသလဲ။ သာမန္ျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ ဒီေလာက္ေတာင္ အေျပာင္းအလဲျဖစ္သြားၿပီဆိုတာကို တကယ္ခံစားရတယ္လို႔ ထင္ပါသလား။

ေျဖ။     ။ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သံသယအမ်ားႀကီးရွိခဲ့တဲ့အျပင္ အစိုးရအသစ္အေပၚမွာလည္း ဒီႏွစ္ ဇူလိုင္လကုန္အထိ သံသယေတြ အမ်ားႀကီးရွိခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္လည္း သံသယရွိသူေတြထဲမွာ ပါတာမို႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္ မတ္လ သမၼတ က်မ္း သစၥာက်ိန္ဆိုပြဲ မိန္႔ခြန္းကို ၾကားရတဲ့အခါမွာ အံအားသင့္ခဲ့ပါတယ္။ EBO က အဲ့ဒီမိန္႔ခြန္းအေပၚ စိစစ္ေလ့လာခ်က္ တခုေတာာင္ ထုတ္ေဝ ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကိစၥအားလံုးကို ရပ္ဆိုင္းထားသလိုျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္ေတာ့ ရုတ္တရက္ ဆိုသလိုပဲ ၾသဂုတ္လမွာ အရာအားလံုး ေရွ႕ကို စတင္ေရြ႕လ်ားလာခဲ့တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ သမၼတက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း အဲဒီေတြ႔ဆံုမႈကို အေကာင္းဘက္က တုံ႔ျပန္ခဲ့တယ္၊ ျပည္ပအတိုက္အခံေတြ ျပန္လာႏိုင္တယ္လို႔ သမၼတက ေျပာခဲ့တယ္၊ အစိုးရက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားေျပာဖို႔ ေၾကညာခဲ့တယ္။ သမၼက ျမစ္ဆံုေရကာတာစီမံကန္းကို ဆိုင္းငံ့ခဲ့တယ္၊ လႊတ္ေတာ္တြင္း ေဆြးေႏြးျငင္းခံုမႈေတြကို အမ်ားသိေအာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့အျပင္ အရင္စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ ဘယ္လိုမွ မရႏိုင္ခဲ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး၊ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ ေရး၊ ဆင္ဆာနဲ႔ နယူးကလီးယား စီမံကိန္း စသျဖင့္  အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ လူ႔ အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့တယ္၊ ၿပီးေတာ့ အလုပ္သမား သမဂၢေတြ ဖြဲ႔ခြင့္ရွိတဲ့ အလုပ္သမား ဥပေဒအသစ္ကိုလည္း ျပဌာန္းခဲ့တဲ့အျပင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ေတြကိုလည္း လႊတ္ေပးခဲ့တယ္။ သာမန္ျပည္သူေတြ အတြက္ေတာ့ သူတို႔ ဘယ္လိုခံစားရတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္မေျပာႏိုင္ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ ေတြ႔ဆံုခဲ့သူအားလုံုးကေတာ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေနၿပီလို႔ ခံစားရတာ အမွန္ပါပဲ။

ေမး။     ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ စကားေျပာခဲ့တဲ့ ေစ်းဆိုင္ပိုင္ရွင္တေယာက္က ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာၿပီးတဲ့ေနာက္ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ အခုလို  ႏိုင္ငံထဲမွာ ရွိေနတာကိုကပဲ ျမန္မာျပည္အေျခအေန တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈရွိတဲ့ လကၡဏာတခုျဖစ္တယ္လို႔ ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့တာရွိတယ္။ အေျပာင္းအလဲေတြ တကယ္ျဖစ္ေနၿပီလုိ႔ လူေတြထင္ရေအာင္ ဦးဟန္ေညာင္ေဝကို ျမန္မာျပည္ အလည္လာဖို႔ ဖိတ္ၾကားခဲ့တယ္လို႔ ယူဆပါသလား။

ေျဖ။     ။ အဲဒါေၾကာင့္ဖိတ္တာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ျပည္လည္ႏိုင္တာက အမွန္တကယ္အေျပာင္းအလဲျဖစ္လို႔ ျပန္လည္ ႏိုင္တာပါ။

ႏိုင္ငံတကာမိသားစုရဲ႕ ဖိအားအေပၚ မီခိုေနရံုနဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာ အေျပာင္းအလဲေတြ မေပၚေပါက္ႏိုင္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ျဖစ္လာတဲ့ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ အားလံုးအေလးထားတဲ့ ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးဖို႔ ေဒါက္တာေက်ာ္ဝင္း (ကေနဒါ ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ေဟာင္းနဲ႔ ေနာက္ပုိင္း ၿဗိတိသွ်ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ျဖစ္လာသူ) နဲ႔ က်ေနာ္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ေဒါက္တာစိန္ဝင္းတို႔ရဲ႕သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ အခုလို ေတြ႔ဆံုခဲ့တာပါ။ အဲဒီ ေတြ႔ဆံုပြဲမွာ အစိုးရနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အၾကား ေတြ႔ဆံုမႈဟာ ႏိုင္ငံအတြက္ အက်ိဳးရွိလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ အဆုိျပဳခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝင္းေအာင္နဲ႔ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢမွာ ေတြ႔ႏိုင္ဖို႔လည္း ေဒါက္တာေက်ာ္ဝင္းက စီစဥ္ေပးခဲ့ ပါတယ္။ ဦးဝင္းေအာင္နဲ႔ ေတြ႔ၾကတဲ့အခါ သူက က်ေနာ္ ျမန္မာျပည္ အလည္သြားၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အစိုးရနဲ႔ စကားေျပာဖို႔ ေဖ်ာင္းဖ်ႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးမယ္လို႔ သေဘာတူခဲ့ပါတယ္။ ဘန္ေကာက္က ျမန္မာသံရံုးကို ေက်ာင္းသားေတြ သိမ္းလိုက္တဲ့အခါမွာ အဲဒီအစီအစဥ္ေတြ အားလံုး လြဲေခ်ာ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ရာဇာလီအစၥေမးကို ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ကေန ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အထိ က်ေနာ္အက်ဥ္းခ်ံဳး ရွင္းျပခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အစိုးရအၾကား ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈ ျဖစ္လာေအာင္ ေစ့စပ္ေဆာင္ရြက္ေပးတာပါ။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အစိုးရအၾကား ေဆြးေႏြးပြဲေတြပ်က္သြားၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔ အဖမ္းခံရၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာျပည္အေျခအေနကို က်ေနာ္တို႔ဘယ္လို ေျပာင္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္မလဲလို႔ BBC ျမန္္မာပိုင္းအစီအစဥ္က က်ေနာ့္ကို ေမးျမန္းခဲ့ ပါတယ္။ တပ္မေတာ္က အေျပာင္းအလဲကို ဦးေဆာင္ရမယ္လို႔ က်ေနာ္ ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ့္သေဘာထားကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေမးဖို႔ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက ကိုယ္စားလွယ္တဦး က်ေနာ့္ထံ ေစလႊတ္ခဲ့ပါတယ္။

တိုင္းျပည္အာဏာကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေျပာင္းအလဲကို သူတို႔ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရမွာျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္က အဲဒီကိုယ္စားလွယ္ကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္လိုအေကာင္အထည္ ေဖာ္မလဲဆိုတာကို ရွင္းျပဖို႔နဲ႔ အသြင္းကူးေျပာင္းေရးအတြက္ အကူအညီေပးဖို႔ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္မလားလို႔ သူက က်ေနာ့္ကို ေမးပါေသးတယ္။ က်ေနာ္က ျပန္မယ္လို႔ သေဘာတူခဲ့ေပမယ့္ ဘာအစီအစဥ္မွ ျဖစ္မလာခဲ့ပါဘူး။ စစ္ေခါင္းေဆာင္ထိပ္ပိုင္းက ေနာက္ဆံုးမီးစိမ္းလည္း မျပခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီတႀကိမ္ က်ေနာ္ျပန္ခြင့္ရတာဟာ အေျပာင္းအလဲေတြ တကယ္ျဖစ္ေနၿပီဆိုတာကို အေသအခ်ာ ညႊန္ျပေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမး။     ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ခဲ့တဲ့ ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ား ဒီမိုကေရစီပါတီ (SNDP) က ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ေရာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ခဲ့တဲ့ ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (SNLD) က ေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ပါ ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္။ ဦးသိန္းစိန္ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ (ႀကံ့ဖြံ႕ပါတီ) အာဏာရခဲ့တဲ့ မႏွစ္ကစလို႔ အခုထိ ေျပာင္းလဲလာမႈေတြအေပၚ ဒီပါတီႏွစ္ခုၾကားမွာ အျမင္ကြဲျပားတာ ရွိပါသလား။

ေျဖ။     ။ အရင္အေျခအေနနဲ႔ မတူဘဲ ႀကံ့ဖြံ႕က ပါတီကို ကိုယ္စားျပဳဖို႔ ရွမ္းျပည္ထဲမွာ ရပ္ကြက္လူႀကီးေတြကို ပါတီဝင္အျဖစ္ စုစည္းခဲ့တယ္လို႔ က်ေနာ္စကားေျပာခဲ့တဲ့ SNDP ပါတီဝင္က ေျပာပါတယ္။ ရွမ္းျပည္အစိုးရဟာလည္း SNDP နဲ႔ တျခား ပါတီေတြ စုေပါင္းဖြဲ႔ ထားတဲ့ ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္နယ္အစိုးရဟာ ပိုစုစုစည္းစည္းျဖစ္ၿပီး ရွမ္းျပည္ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ပိုေကာင္းေအာင္ ကိုယ္စားျပဳေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ေတြ႔ခဲ့တဲ့ SNLD ပါတီဝင္ေတြ ကေတာ့ ရန္ကုန္မွာပါ၊ သူတို႔ထဲမွာ အက်ဥ္းခ်ခံထားရတဲ႔ SNLD ဥကၠ႒ ဦးခြန္ထြန္းဦးရဲ႕ဇနီးနဲ႔ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ဦးစိုင္းညြန္႔လြင္ရဲ႕ဇနီးတို႔လည္း ပါဝင္ပါတယ္။ သူတို႔လြတ္ေျမာက္ေရး အလားအလာနဲ႔ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကပါတယ္။ SNLD နဲ႔ SNDP ဟာ သီးျခားပါတီေတြျဖစ္ၾကေပမယ့္ ပါတီႏွစ္ခုစလံုးဟာ အေျခအေနအတူတူေအာက္က ေပါက္ဖြားလာၾကတာျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ပါတီ ရည္မွန္းခ်က္ေတြဟာလည္း ဆင္ဆင္တူၾကပါတယ္။

ေမး။     ။ ရွမ္းျပည္ရဲ႕ တခ်ိဳ႕ေဒသေတြမွာ အစိုးရတပ္ေတြနဲ႔ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္အၾကား တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲမွာ ေတြ႔ဆံုခဲ့သူေတြထဲက ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တစံုတရာစိုးရိမ္မႈ ရွိတဲ့အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုသူမ်ား ရွိပါသလား၊ ဒါမွမဟုတ္ သူတို႔က ေနျပည္ေတာ္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြအေပၚ ပိုၿပီး အာရံုစိုက္ေနၾကပါသလား။

ေျဖ။     ။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူေတြ စိုးရိမ္မႈရွိၾကတာေတာ့ အေသအခ်ာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔အေနနဲ႔ တပ္မေတာ္ အေပၚမွာေရာ၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္အေပၚမွာပါ ၾသဇာလႊမ္းမိုးႏိုင္တယ္လို႔မွ မယူဆၾကတာကိုး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔အေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိႏိုင္တဲ့ ေဒသဘက္ကိုပဲ အာရံုစိုက္ၾကတာေပါ့။ က်ေနာ္ေတြ႕ခဲ့သူေတြကေတာ့ ရွမ္းျပည္အစိုးရသစ္ရဲ႕ လုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္မႈအေပၚမွာ အားရေက်နပ္မႈ ရွိၾကပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္က သူ႔တို႔အတြက္ ဒုတိယ ဦးစားေပးကိစၥသာ ျဖစ္ပါတယ္။ (ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)

ေမး။     ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ေျပာခ်င္တာရဲ႕ အေျခခံက ျမန္မာျပည္မွာ မၾကာေသးခင္ကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ အစစ္အမွန္ေတြျဖစ္ေပမယ့္ အလြယ္တကူနဲ႔ ပ်က္စီးသြားႏိုင္ေသးတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ျပည္တြင္း အတိုက္အခံ အင္အားစုေတြ၊ ျပည္ပ အတိုက္အခံေတြအေနနဲ႔ အေျပာင္းအလဲေတြ ေနာက္ထပ္ျဖစ္လာေအာင္ တြန္းအားေပးသင့္တယ္လို႔ ဆိုလိုသလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲေတြ ထပ္ျဖစ္လာဖို႔ ဘယ္လို အေထာက္အပံ့မ်ိဳးေတြ ေပးသင့္တယ္လို႔ ယူဆပါသလဲ။

ေျဖ။     ။ ဒီမိုကရက္တစ္ အင္စတီက်ဴးရွင္းေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြကို တည္ေဆာက္ဖို႔နဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရည္ တိုးတက္မႈရွိလာေစဖို႔ တြန္းအား ေပးသင့္ပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈရွိတယ္လို႔ သမၼတက ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအရ ရွိတဲ့ သူ႔ရဲ႕တာဝန္ေတြအတိုင္း တကယ္တမ္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ သမၼတကို က်ေနာ္တို႔ တြန္းအား ေပးသင့္ပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ စစ္အာဏာရွင္ရဲ႕ ထင္သလိုစိုးမိုးမႈနဲ႔ အလြန္ကြဲျပားျခားနားတဲ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို လက္ေတြ႔က်င့္သံုးတာပါပဲ။ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံရတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကိုလည္း မဲဆႏၵရွင္ေတြအတြက္ အက်ိဳးရွိေစမယ့္ ဥပေဒေတြ တင္ျပျခင္းအားျဖင့္ သူတို႔ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့ျပည္သူေတြအေပၚ တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈရွိလာေအာင္ က်ေနာ္တို႔ တြန္း
အားေပးသင့္ပါတယ္။ ေရွရွည္ တည္တံ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီကို လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔ မူဝါဒ ႏွစ္ခုစလံုးမွာ ဒီမိုကေရစီနည္းက်ျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

ဦးဟန္ေညာင္ေဝ (ဓာတ္ပံု - Shan Herald Agency for News)

မူဝါဒေရးဆြဲရာ၊ ဥပဒၾကမ္းေရးဆြဲရာနဲ႔ ပါတီရဲ႕အျမင္သေဘာထားေတြကို လူထုထံတင္ျပရာမွာ သူတို႔ စြမ္းေဆာင္ရည္ေတြ ျမင့္တက္လာေစဖို႔ က်ေနာ္တို႔ သူတို႔ကို ကူညီသင့္ပါတယ္။ အစိုးရဝန္ထမ္းေတြ ကိုလည္း သက္ဦးဆံပိုင္ေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ ထင္သလို စိတ္ကူးေနာက္လုိက္ လုပ္တာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ လူထုကို အလုပ္အေကၽြးျပဳဖို႔ သူတို႔ အလုပ္ေတြကို ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ပိုၿပီးစနစ္တက် လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ တတ္လာေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ တျခား စကားလံုးနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ျဖစ္လာဖို႔ ေစာင့္ေနမယ့္အစား ရႏိုင္မယ့္ အခြင့္အလမ္းေတြကို အသံုးျပဳၿပီး အစိုးရ အတြင္းမွာ ဒီမိုကေရစီနည္းက်တဲ့ စံနမူနာေတြနဲ႔ လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္မႈေတြ အားေကာင္းလာေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလိုေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ သူတို႔အေနနဲ႔လည္း အေျခခံေကာင္းတဲ့ စနစ္ထဲမွာ အဖြဲ႔အစည္းပံုစံတက် လုပ္ငန္းလုပ္ေဆာင္ လာႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

ေမး။     ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ဘာျဖစ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မေတြ႔ႏိုင္ခဲ့ပါသလဲ။ တကယ္လို႔ ေတြ႔ႏိုင္ခဲ့မယ္ ဆိုရင္ သူ႔ကို ဘာေတြမ်ား ေျပာခ်င္ခဲ့ပါသလဲ။

ေျဖ။      ။ ရန္ကုန္မွာ က်ေနာ္ ပထမဆံုး တေန႔လံုးရွိေနခဲ့တာက ေသာၾကာေန႔ပါ။ အဲဒီေန႔က ၿမိဳ႕ထဲစိတ္ဝင္စားစရာေတြ ေလွ်ာက္ၾကည့္တာရယ္၊ ၿပီးေတာ့ အေျခအေနနဲ႔ အသားက်ေအာင္ လုပ္တာရယ္နဲ႔ က်ေနာ္အခ်ိန္ကုန္ခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔သင့္တယ္လို႔ အဲ့ဒီေန႔မွာပဲ အႀကံေပးတာရွိခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္လည္း ေတြ႔ဖို႔သေဘာတူၿပီး ေတြ႕မယ့္အခ်ိန္၊ ေန႔ရက္ကို စီစဥ္ေပးဖို႔  အကူအညီေတာင္းခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္ သိရတာက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ စေန၊ တနဂၤေႏြမွာ မိသားစုနဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ မိတ္ေဆြေတြကလြဲလို႔ ဘယ္သူ႔ကိုမွ မေတြ႔ဘူးဆိုတာရယ္၊ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ ရွမ္းျပည္ကျပန္လာတဲ့အခ်ိန္ ဗုဒၶဟူး ဒါမွမဟုတ္ ၾကာသာပေတးမွာ ေတြ႔မယ္ ဆိုတာေတြပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူ႔ဆီကို အေမရိကန္ သံတမန္ ဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္ လာလည္ေနတာမို႔ ဗုဒၶဟူး ေန႔မွာ မေတြ႔ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ၾကာသာပေတးေန႔ က်ျပန္ေတာ့လည္း က်ေနာ့္မွာ တျခားပါတီေတြနဲ႔ ေတြ႔ဖို႔စီစဥ္ၿပီးသားျဖစ္ေနတာရယ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း သူ႔ပါတီတြင္း အစည္းအေဝး ရွိေနတာရယ္ေတြေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ မေတြ႔ျဖစ္ခဲ့ျပန္ပါဘူး။

က်ေနာ္လည္း ေသာၾကာေန႔မနက္မွာ ျမန္မာျပည္ကေန ျပန္ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ေတြ႔ျဖစ္ခဲ့ၾကမယ္ဆိုရင္ လက္ရွိအေျခ အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ျမႇင့္တင္ႏိုင္ဖို႔ သူဘယ္လိုစဥ္းစားသလဲ ဆိုတဲ့အေပၚမွာ သူနဲ႔ အျမင္ဖလွယ္ခ်င္ပါတယ္။

ေမး။     ။ ျမန္မာျပည္ထဲက တခ်ိဳ႕ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူေတြ ဦးဟန္ေညာင္ေဝနဲ႔ မေတြ႔ခ်င္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ ၾကားရပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ထင္ျမင္ခ်က္ ေပးႏိုင္ပါသလား။ ျမန္မာျပည္မွာရွိေနစဥ္ ဘယ္သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ခဲ့သလဲဆိုတာကို ေျပာျပႏိုင္ပါသလား။

ေျဖ။     ။ က်ေနာ့္မွာ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ေတြ႔ဖို႔ ႀကိဳတင္ အစီအစဥ္မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး သမားေတြ က်ေနာ့္ကို မေတြ႔ခ်င္ဘူးဆိုတာကိုလည္း မသိပါဘူး။ က်ေနာ္ ေတြ႔ခဲ့တာေတြကေတာ့ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ရွမ္းအမ်ိဳးသား မ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ား ဒီမိုကေရစီပါတီ၊ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးပါတီ၊ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားပါတီ၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအင္အားစု၊ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီ (ျမန္မာ)၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ၊ ျပည္ေထာင္စုဒီမိုကေရစီပါတီနဲ႔ မတူကြဲျပားျခင္းႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပါတီတို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႀကံ့ဖြံ႕ပါတီနဲ႔ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီ (တစည) ေတြကို က်ေနာ္မေတြ႔ခဲ့ပါဘူး။

ေမး။     ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ေတြ႔ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြဟာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကာလမွာ EBO က ေငြေၾကး အေထာက္အပံ့ ေပးခဲ့တဲ့ ပါတီေတြလား။

ေျဖ။     ။ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္ႏိုင္ငံေရးပါတီကိုမွ ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့ မေပးခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီလိုေထာက္ပံ့မယ္ဆိုရင္ တရားမဝင္လို႔ သတ္မွတ္ခံရၿပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြလည္း မွတ္ပံုတင္ ပယ္ဖ်က္ခံရပါလိမ့္မယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ခ်င္တဲ့ သူေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေထာက္ပံ့မယ္လို႔ ေျပာတဲ့အခါ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအတြက္ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မယ္လို႔ လူေတြက ျမင္ၾကပါတယ္။ တကယ္က အဲဒီလို မဟုတ္ပါဘူး။

က်ေနာ္တို႔ရည္ရြယ္ခ်က္က ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ ထူေထာင္ဖို႔မဟုတ္သလို ဂိုဏ္းဂန ထူေထာင္ဖို႔လည္း မဟုတ္ပါဘူး။  ျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ သူတို႔အခြင့္အေရးကို သူတို႔သိၿပီး သူတို႔ရည္မွန္းခ်က္ျပည့္ဝဖို႔ ဆႏၵမဲေပးတာနဲ႔ ပါလီမန္စနစ္ေတြကို အသံုးျပဳႏိုင္ ေစခ်င္ ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီအေျခခံ သေဘာတရား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီဖြဲ႔စည္းမႈ၊ မဲဆႏၵရွင္ စည္းရံုးမႈ၊ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ဘယ္လိုက်င္းပသလဲ ဆိုတာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သင္တန္းေပးဖို႔ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေငြးေၾကးေထာက္ပံ့ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာမယ့္ အစုအဖြဲ႔ေတြကိုလည္း ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာႏိုင္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ သင္တန္းလာတက္တဲ့ သင္တန္းသားေတြအေနနဲ႔ သင္တန္းအတြက္ ေငြေၾကး အကူအညီဟာ က်ေနာ္တို႔ဆီက လာတယ္ဆိုတာကို မသိသလို သင္တန္းသားေတြဟာလည္း ဘယ္ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏႊယ္ ေနသလဲ ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔မသိပါဘူး။ တခ်ိဳ႕သင္တန္းသားေတြဟာ ႀကံ့ဖြံ႕ပါတီနဲ႔ တစညပါတီက လူေတြေတာင္ ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ေတြ႔ခဲ့တဲ့ လူေတြထဲမွာ ဘယ္သူကေတာ့ျဖင့္ EBO ေငြေၾကးေထာက္ပံ့တဲ့ သင္တန္း တက္လာခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ဘယ္လိုမွ ခြဲျခားမသိႏိုင္ပါဘူး။

ေမး။     ။ အစိုးရအသစ္ထဲမွာ သေဘာထား တင္းမာသူနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမားေတြအၾကား အကြဲအၿပဲရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ အေပၚ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။ ဒီလိုအကြဲအၿပဲေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာေနတဲ့ၾကားမွာပဲ ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္း ဆိုင္းငံ့လိုက္တဲ့အေပၚ ဘယ္လိုယူဆပါလဲ။

ေျဖ။     ။ ဒီကိစၥဟာ သေဘာထား တင္းမာသူေတြက တဘက္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမားေတြက တဘက္ ျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥလို႔ က်ေနာ္ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ အယံုအၾကည္မရွိပါဘူး။ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ လူတိုင္းဟာ အစိုးရအသစ္ကို ေအာင္ျမင္ေစခ်င္ ၾကတာပါ။ ဒါဟာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို တရားဝင္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ့္ နအဖ အစိုးရရဲ႕ အစီအစဥ္ တစံုလံုးျဖစ္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက လူေတြထဲမွာ ကြဲျပားတာကေတာ့ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈေတြနဲ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အေနနဲ႔ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးကို တရားဝင္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ သူ႔ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြနဲ႔ သိပ္ကို အလွမ္းကြာၿပီး သိပ္ျမန္သြားမလား ဆိုတဲ့အေပၚ စိုးရိမ္မႈေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြသာ အလုပ္ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ အဲဒီ စိုးရိမ္မႈေတြ ေျပေပ်ာက္ သြားမွာျဖစ္ၿပီး သေဘာထားတင္းမာသူလို႔ ဆိုသူေတြဟာလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို သေဘာတူၾကမွာပါ။

ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္း ဆိုင္းင့ံမႈမွာ တခ်ိဳ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြအတြက္ ေငြေၾကးဂယက္ ရိုက္မႈရွိပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းတာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးတာေတြ လုပ္မယ္ဆိုရင္ အထက္အာဏာပိုင္ အဆင့္မွာ ထင္ရွားတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ဘာမွ ရွိမွာမဟုတ္ပါဘူး။

ေမး။     ။ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္တခ်ိဳ႕ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမားေတြလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး တခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ အေျပာင္းအလဲကို ဆန္႔က်င္ သူေတြလို႔ ျမင္ၾကတာရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ၿခံစည္းရိုး ခြထိုင္ေနသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီ ၿခံစည္းရိုး ခြထိုင္ေနသူေတြကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး သမားေတြနဲ႔ေပါင္းေအာင္ ဘယ္လို ေဖ်ာင္းဖ်ႏိုင္မယ္လို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ယူဆပါသလဲ။

ေျဖ။     ။ အမ်ားစုက ၿခံစည္းရိုးခြထိုင္ေနသူေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၅၀ ေလာက္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ စနစ္ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ၊ နဝတ၊ နအဖတို႔က လက္ဆင့္ ကမ္းခဲ့တဲ့ အဲဒီစနစ္ ေအာက္မွာ ၿခံစည္းရိုးေပၚခြထိုင္ၿပီး အေျခအေနေတြ ေအးေဆးသြားတဲ့အထိ ေစာင့္ႏိုင္မွပဲ ခင္ဗ်ား အသက္ရွင္ ရပ္တည္ႏိုင္မွာေလ။ ေလက ဘယ္ဘက္ကို တုိက္ေနသလဲဆိုတာ ရွင္းသြားရင္ေတာ့ လူတိုင္းလာေပါင္းၾကမွာပါပဲ။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ေဖ်ာင္းဖ်ဖို႔ မလိုပါဘူး။

ေမး။     ။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲႏိုင္ေအာင္ အစိုးရ ေျပာသလို တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ေတြ အစိုးရနဲ႔ တဖြဲ႔ခ်င္းစီ ေတြ႔ၾကဖို႔နဲ႔ အဲ့ဒီေဆြးေႏြးမႈေတြ အၿပီးမွာ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီက ေဆာ္ၾသသလို ေရရွည္တည္တံ့ႏိုင္မယ့္ ႏိုင္ငံေရး အေျဖရႏိုင္ေအာင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အားလံုးပါဝင္ၿပီး အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ ဦးဟန္ေညာင္ေဝ ေဆာ္ၾသခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ရဲ႕ ပထမအဆင့္ကို အစိုးရက “ခြဲျခားၿပီးအႏိုင္ယူမယ့္” နည္းနာတခုလို႔ မွတ္ယူၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔ ဒီနည္းလမ္းသာ သေဘာတူ လက္ခံခဲ့မယ္ဆိုရင္ လုပ္ငန္းစဥ္ ဒုတိယအဆင့္ကို ဘယ္ေလာက္ျမန္ျမန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။

ေျဖ။     ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ၾကားမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျဖစ္ေအာင္ ေျပာပါရေစ။ ႏိုင္ငံေရးအေျဖတခုကို က်ေနာ္ အၿမဲတမ္း ေဆာ္ၾသခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုၿပီးေျမာက္ေအာင္ လုပ္မလဲဆိုတာကို တိုက္ပြဲဝင္ေနသူေတြကိုယ္တိုင္ ဆံုးျဖတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရက အဆင့္ ၄ ဆင့္ပါ လုပ္ငန္းစဥ္ကို အဆိုျပဳေနပါတယ္။ ပထမအဆင့္က အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ဒုတိယက ဆက္သြယ္ေရး ရံုးေတြ အျပန္အလွန္ဖြင့္လွစ္ေရး၊ တတိယက တေယာက္နယ္ထဲကို တေယာက္မလာခင္ ႀကိဳတင္အသိေပးေရးနဲ႔ စတုတၳက ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈတို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။ အဆင့္ ၁ ကေန ၃ အထိကို ျပည္နယ္အဆင့္မွာ ၿပီးေအာင္လုပ္ဖို႔ျဖစ္ၿပီး အဆင့္ ၄ ကိုေတာ့ ေနျပည္ေတာ္နဲ႔ ဆက္စပ္ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးစကား စေျပာႏိုင္ဖို႔အတြက္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားေနတာေတြကို ကနဦး ရပ္ဆိုင္းရမွာျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ခင္ဗ်ား တေယာက္ေယာက္နဲ႔ အျပန္အလွန္ပစ္ခတ္ေနခ်ိန္မွာ အဲ့ဒီလူနဲ႔ စကားမေျပာႏိုင္ပါဘူး။ ပစ္ခတ္တာေတြ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ စိတ္ခံစားမႈေတြ ျမင့္တက္လာၿပီး ပဋိပကၡဟာလည္း ဘယ္လိုမွ ေရွ႕ဆက္ထိန္းခ်ဳပ္မရႏိုင္တဲ့ အဆင့္အထိ ႀကီးထြားလာႏိုင္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအဆင့္ကိုေရာက္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈအတြက္ ခင္ဗ်ားရဲ႕ အခြင့္အလမ္းေတြဟာ နတိၳပါပဲ။

အစိုးရရဲ႕ အဆိုျပဳခ်က္ကို သဘာဝအတိုင္း သံသယနဲ႔ ရႈျမင္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအဆိုျပဳခ်က္ဟာ ႏွစ္ ၅၀ အတြင္း အစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြအတြက္ ဒုတိယအႀကိမ္ တရားဝင္ကမ္းလွမ္းမႈျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၆၃ မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ပထမ အႀကိမ္ ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၉ နဲ႔ ၁၉၉၀ အေစာပိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကေတာ့ နည္းနာအရ တရားဝင္ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ေထာက္လွမ္းေရးက ခိုးေၾကာင္ခိုးဝွက္ လုပ္ခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိကမ္းလွမ္းမႈကို လက္မလႊတ္သင့္ပါဘူး။ ဒီကမ္းလွမ္းခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေရေရရာရာသိေအာင္ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။

ဘယ္လို အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေစ့စပ္ ေဆြးေႏြးမႈမွာမဆို တကယ္တိုက္ပြဲဝင္ေနသူေတြအၾကား သတ္မွတ္ခ်က္ေတြအေပၚ ညႇိႏိႈင္းၾကတာဟာ သဘာဝ က်ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔မွာ သူတို႔အေျခအေနနဲ႔ ကိုက္ညီမယ့္ သီးျခား လုိအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတာကိုး။ ဒါေၾကာင့္ သီအုိရီအရ အဆင့္ ၁ ကေန ၃ အထိ ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ စကားေျပာတာဟာ ျပႆနာႀကီးတရပ္အျဖစ္ ရွိမေနသင့္ပါဘူး။

ပဋိပကၡတရပ္မွာ ဘယ္ၿပိဳင္ဘက္မဆို ကိုယ့္ၿပိဳင္ဘက္ကို ခြဲျခားအႏိုင္ယူဖို႔ ႀကိဳးစားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက သဘာဝပါ။ လူတိုင္းက ကိုယ့္ရဲ႕ အားေကာင္းတဲ့ အေနအထားကေနပဲ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးခ်င္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ကို အသံုးခ်မခံရေအာင္ ျပင္ဆင္ထားဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ လူတေယာက္ဟာ ျပင္ျပင္ဆင္ဆင္ရွိမယ္ဆိုရင္ သူ႔ၿပိဳင္ဘက္က ဘယ္လို နည္းဗ်ဴဟာသံုးသံုး ျပႆနာမရွိပါဘူး။ ကိုယ့္တဖြဲ႔တည္းျဖစ္ျဖစ္ ဒါမွမဟုတ္လည္း အဖြဲ႔ေတြအမ်ားႀကီးနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ျပင္ဆင္မႈမရွိဘူးဆိုရင္္ေတာ့ ကိုယ့္တဖြဲ႔တည္း ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးရင္ေတာင္မွပဲ ေခ်မႈန္းခံရပါလိမ့္မယ္။

ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္လာတဲ့အခါ ႏိုင္ငံ့အက်ိဳးစီးပြားပိုင္ဆိုင္သူေတြဟာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြခ်ည္းသက္သက္ မဟုတ္ေတာ့ပါ ဘူး။ သူတို႔ဟာ အေရးႀကီးတဲ့ အက်ိဳးစီးပြားပိုင္ဆိုင္သူတဦးသာ ျဖစ္ပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းငယ္ေတြနဲ႔ ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔ေတြကို ကိုယ္စားျပဳသူေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ထည့္သြင္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလို မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔မွာ ေရရွည္တည္တံ့မယ့္ ႏိုင္ငံေရးအေျဖရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၁၉၉၀ ကာလ အပစ္အခတ္ရပ္စဲ မႈေတြဟာ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပဆိုေနပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြၾကားမွာ အေပးအယူလုပ္ခဲ့ပါတယ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတစံုတရာ ရွိခဲ့ေပမယ့္ မထိန္းထားႏိုင္ခဲ့ပါဘူး၊ ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အေျဖေတြကိုလည္း မရွာႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။

စစ္မက္ျဖစ္ပြားေနတာေတြကို ခ်က္ခ်င္းရပ္ဆိုင္းႏိုင္ပါတယ္။ စစ္မက္ျပန္မျဖစ္ေအာင္ ေသခ်ာေစဖို႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေသးစိပ္ညိႇႏိႈင္းမႈေတြဟာ အခ်ိန္ၾကာႏိုင္ပါတယ္၊ တႏွစ္ေလာက္ေတာင္ ၾကာႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအေျဖရွာဖို႔ဆိုရင္ ေတာ့ ဒီထက္ ပိုၾကာႏိုင္ပါတယ္။ အေျဖရွာတဲ့ေနရာမွာ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္ ၇ ခုသာမကပဲ တတိုင္းတျပည္လံုး ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာၿပီးမွဘာလုပ္ရမယ္ဆိုတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္အဆင့္ေတြကို အစီအစဥ္ခ်ထားစရာမလုိပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းမႈေတြကို စစ္မက္ျဖစ္ပြားတာေတြ ရပ္ဆိုင္းတာနဲ႔တၿပိဳင္နက္ အျမန္ဆံုး စတင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါတယ္။

ေမး။     ။ ဦးဟန္ေညာင္ေဝအေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္တည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ေနရာမွာ ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒါမွန္ပါသလား။ မွန္တယ္ဆိုရင္ ဘယ္အခန္းက႑ကေန ပါဝင္ႏိုင္မယ္လို႔ ကိုယ့္ကုိယ္ကိုယ္ ျမင္ၾကည့္မိပါသလဲ။

ေျဖ။     ။ ႏိုင္ငံ့အက်ိဳးစီးပြား ပိုင္ဆိုင္သူေတြအားလံုးအေနနဲ႔ မွ်မွ်တတ သမာသမတ္က်တဲ့ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ႏိုင္ငံေရးအေျဖရွာဖို႔ တြန္းအားေပးတဲ့ အခန္းက႑ကေက်ာ္ၿပီး ကိုယ့္ကိုကိုယ္မျမင္ၾကည့္မိပါဘူး။ အစိုးရအဆက္ဆက္က “တိုင္းရင္းသားျပႆနာ” ကို နည္းလမ္း အမွားနဲ႔ ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မတူတဲ့အျမင္ကို တင္ျပဖို႔ ႀကိဳးစားသူ ဘယ္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ အစိုးရကို ပုန္ကန္သူလို႔ အၿမဲတမ္း အျမင္ခံရပါတယ္။ လူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ဗမာေတြကလည္း တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔ေတြဘာေၾကာင့္ သိပ္ဒုကၡေရာက္ေနၾကတယ္ဆိုတာကို ဘယ္ေတာ့မွ နားမလည္ခဲ့ပါဘူး။ ဘယ္အရင္ေခါင္းေဆာင္မွ နားမလည္သလို အခု ေခါင္းေဆာင္ေတြလည္း နားမလည္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျပႆနာေျဖရွင္းတာဟာ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ျဖစ္လာဖို႔ မလြယ္ကူ ႏိုင္ပါဘူး။

အစိုုးရအပါအဝင္ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ အရင္းခံအေၾကာင္းတရားေတြနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြဟာ အကိုႀကီး ဗမာေတြရဲ႕ “သေဘာထားႀကီးမႈ” အေပၚ “တန္ဖိုးထားေက်းဇူးတင္ျခင္း” မရွိဘူးဆိုတာကို နားလည္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီတဲ့ တန္ျပန္ ေသာင္းက်န္းသူ စစ္ဆင္ေရးေတြဟာ အမုန္းတရားနဲ႔ ခါးသီးမႈေတြကို နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္း ႀကီးထြားေစခဲ့ပါတယ္။ မၾကာေသးခင္က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားေကာင္စီရဲ႕ ေလ့လာခ်က္တခုမွာ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။ အခုလို အျပန္အလွန္တံု႔ျပန္မႈမ်ိဳးေတြ က်ေနာ္တို႔ ပိုေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုပါတယ္။

ျမန္မာျပည္သူေတြအပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာမိသားစုက လူအမ်ားစုဟာ တိုင္းရင္းသားျပႆနာကို အပယိကကိစၥလို႔ ယူဆေနဆဲပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီရတာနဲ႔ အဲဒီကိစၥကို ေျဖရွင္းႏို္င္လိမ့္မယ္လို႔ သူတို႔ ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။ မမွန္ပါဘူး။ ျပႆနာက ဒီမိုကေရစီကာလမွာ ျမစ္ဖ်ားခံခဲ့တာပါ။ ဒီမိုကေရစီနည္းက်ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ ဦးႏုအစိုးရက ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ၿပီး တိုင္းရင္းသားျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက သေဘာမတူတာ ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔လြတ္လပ္မႈ ဆံုးရံႈးခဲ့ရသလို ဒီမိုကေရစီလည္း ဆံုးရံႈးခဲ့ရပါတယ္။ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားကိစၥကို စိတ္တိုင္း က်တဲ့အထိ မေျဖရွင္းဘဲ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီအျပည့္အဝ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ခြင့္ျပဳမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဒီေနရာမွာ တိုင္းရင္းသားေတြ၊ လူမ်ားစုဗမာေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္တို႔ ေက်နပ္မယ့္အေျဖကို က်ေနာ္တို႔ ရွာႏိုင္မလားဆိုတာ ေမးစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ေရွ႕တိုးႏိုင္တဲ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခနည္းလမ္းတခုကေတာ့ ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ေတြနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရေတြ ရွိခြင့္ျပဳ တဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္ေတြကို အသံုးျပဳဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အစိုးရေတြမွာ လုပ္ပိုင္ ခြင့္ အကန္႔အသတ္ရွိပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဒီဖြဲ႔စည္းပံုဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရခ်ိန္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ကတည္းက တိုင္းရင္းသားျပည္ နယ္ေတြ လႈပ္ရွားေတာင္းဆိုလာခဲ့တဲ့ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ ကိစၥကို စတင္ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းတဲ့ တခုတည္းေသာ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပါ။ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကိုေတာ့ သမၼတရဲ႕ ဗဟုိဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးမူဝါဒနဲ႔ အညီ ခ်ဲ႕ထြင္ ႏိုင္ပါတယ္။

တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြဟာလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက National Guard လိုမ်ိဳး ျပည္နယ္အစိုးရလက္ ေအာက္ခံ အင္အားစုေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။

ေမး။     ။ အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကိုလႊတ္ေပးဖို႔ ဘာေၾကာင့္ ေႏွာင့္ေႏွးေနရတယ္လို႔ ထင္ပါသလဲ။ ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္းကို ဆိုင္းငံ့လိုက္တာမ်ိဳး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ျပန္လည္ဆက္သြယ္တာမ်ိဳး၊ မီဒီယာအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ေတြ ေလွ်ာ့ေပးတာမ်ိဳး စတဲ့လိုက္ေလ်ာမႈေတြ လုပ္ခဲ့တာမို႔ တစံုတရာ “အက်ိဳးအျမတ္” ျပန္ရေအာင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို မလႊတ္ဘဲ ထားထားတယ္လို႔ ထင္ပါသလား။

ေျဖ။     ။ က်ေနာ္တို႔မွာ အခု “အရပ္သား” အစိုးရရွိေနေပမယ့္ အစိုးရရဲ႕ စဥ္းစားေဆာင္ရြက္ပံုေတြကေတာ့ စစ္တပ္လိုပဲ ရွိေနဆဲပါ။ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြက ကိစၥရပ္ေတြကို လံုၿခံဳေရးရႈေထာင့္ကပဲ စဥ္းစားပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုးကို လႊတ္ေပး ျခင္းအားျဖင့္ အံုႂကြမႈဆီကို ဦးတည္ႏိုင္တဲ့ အလားအလာ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို အသုတ္လိုက္ပဲ လႊတ္ေပးၿပီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထုတရပ္လံုးရဲ႕ တံု႔ျပန္မႈကို အကဲျဖတ္သံုးသပ္ေနတာ ျဖစ္ပါ တယ္။ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစမယ့္ အက်ိဳးဆက္ေတြ ဘာမွမရွိဘူးဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကို သူတို႔ လႊတ္ေပးမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ အံုႂကြမႈျဖစ္ရင္ေတာ့ လႊတ္ေပးတာကို ရပ္လိုက္ပါလိမ့္မယ္။

ဘယ္သူ႔ဆီကေန “အက်ိဳးအျမတ္” ျပန္ရဖို႔ သူတို႔ ေမွ်ာ္လင့္မွာလဲ၊ ႏိုင္ငံတကာ မိသားစုဆီကလား။ သူတို႔အဲဒီလို စဥ္းစားမယ္ဆို တာကို က်ေနာ္သံသယ ရွိပါတယ္။ သူတို႔သာ တကယ္လို႔ စဥ္းစားခဲ့ရင္ ဒီထက္ပိုထိေရာက္တဲ့ “လိုက္ေလ်ာမႈေတြ” ကို စီမံေဆာင္ ရြက္ၿပီးၿပီေပါ့။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားကိစၥက အျငင္းပြားစရာကိစၥပါ။ အရင္အစုိးရေတြက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမရွိဘူးလို႔ အခိုင္ အမာေျပာခဲ့ပါတယ္။ အတိုက္အခံကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀၀၀ ရွိတယ္လို႔ အခုိင္အမာဆိုပါတယ္။ ဒီကိစၥကို က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔မသိၾကပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (ျမန္မာႏိုင္ငံ) က စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ အသင္းမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အေရအတြက္ကို ၁၃၀၀ ရွိတယ္လို႔ ျပန္လည္စိစစ္အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔လည္း အရင္ကမေျပာေပမယ့္ အခုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားရွိတယ္လို႔ ထုတ္ေျပာပါတယ္။ ႏိုင္ငံ ေရးအက်ဥ္းသား ၆၀၀ ခန္႔ရွိတယ္၊ အဲ့ဒီအထဲက ၁၀၀ ဟာ တျခားရာဇဝတ္မႈေတြနဲ႔ပါ အျပစ္ေပး ခံထားရတာျဖစ္တယ္လို႔ အစိုးရက ဆိုပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေမးခြန္းေမးစရာျဖစ္လာတာက ႏိုင္ငံအက်ဥ္းသားအားလံုး လြတ္ေျမာက္ၿပီလို႔ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ေျပာႏိုင္မွာလဲ ဆိုတာပါပဲ။ ႏိုင္ငံအက်ဥ္းသားအေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္လြတ္ရင္ က်ေနာ္တို႔ ေက်နပ္မွာလဲ၊ ၆၀၀ လား၊ ၁၃၀၀ လား ဒါမွမဟုတ္ ၂၀၀၀ လား။

ေမး။     ။ ျမန္မာျပည္ဟာ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈကာလထဲကို ခ်ဥ္းနင္းဝင္ေရာက္ေနၿပီလို႔ ထင္ပါသလား။

ေျဖ။     ။ ေသခ်ာတာေပါ့။ ျမန္မာျပည္ကို စံျပဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဲ့ဒီအဆင့္ကို မေရာက္ေသးဘူးဆိုတာ ရွင္းပါတယ္၊ ၿပီးေတာ့ စံျပဒီမိုကေရစီနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ တေယာက္ခ်င္းရဲ႕အျမင္ေတြအေပၚ မူတည္ၿပီး အဲဒီ အဆင့္ကို ေရာက္ခ်င္မွလည္း ေရာက္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုျမန္မာျပည္မွာ ဘာေတြျဖစ္ေနသလဲဆိုတာနဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ၆ လ ေလာက္က ဘယ္လိုျဖစ္ခဲ့သလဲ ဆိုတာကို ယွဥ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေနၿပီဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ အေသအခ်ာ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနက အေနာက္ကို ျပန္ေရာက္သြားႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေျပာင္းအလဲေတြဟာ အရွိန္ရလာ ေနသလိုမ်ိဳးရွိပါတယ္၊ ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရတဲ့ အေနအထားႀကီးတခု ေပၚေပါက္လာၿပီး သမၼတအေနနဲ႔ မွန္မွန္ကန္ကန္ ကိုင္တြယ္မႈ မရွိတာကလြဲလို႔ လက္ရွိအေျခအေနကေန အရင္စနစ္ေဟာင္းဆီ ျပန္ေရာက္သြားႏိုင္ဖို႔ သိပ္ကို ခက္ခဲသလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပည္သူေတြ ေကာင္းစားဖို႔အတြက္ အဲဒီလိုအေနအထား မေပၚေပါက္ပါေစနဲ႔လို႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

Copy from Irrawaddy